Peyzaj Uygulamalarında Toprak Hazırlığı

Peyzaj Uygulamalarında bir dikimin başarıya ulaşmasında türün doğru seçilmesi dışında Toprak koşulları ve dikilecek materyalin iyi seçilmesi önemli faktörlerdir.

Toprak koşulları: Dikilen fidanların gelişmesinde toprak en etkili faktördür. Bitkinin beslenme gücü, su, hava oranı ve köklerinin gelişmesi topraktaki micro ve macro besin elementlerine bağlıdır.

Dikim işlemi öncesinde alandaki inşaat artıkları ve yabancı maddeler ve yabancı otlar dikim yapılacak alandan temizlenmelidir. Toprak taşlı kalırsa toprağın su tutma kapasitesi azalıp ısınma artacağından bitkilerde sararmalar görülebilir.

Yabancı maddeler temizlenirken tesviye işlemi yapılmalıdır. Dikim öncesinde sıkışan toprak havalandırılarak yabancı ot temizleme işlemi yapılmalıdır.

Toprak ıslahı yapılmalıdır: dikim için en ideal toprak köklerin yeterince derine inmesine ve yayılmasına imkan vermeli, drenajı iyi olmalı, içinde yeterli hava ve nem bulunmalıdır. Ne yapışkan ne de çabuk dağılan yapıda olmalıdır. Bol miktarda humus ihtiva etmelidir. PH ve besin maddeleri uygun miktarda olmalıdır.

Dikim yapılacak alanda toksik maddeler bulunmamalıdır. Bunun kontrolü hava kirliliğinin olduğu endüstriyel bölgelerde çok zordur. Öncelikle toprağın bitki yetişmesine uygunluğunu tespit edebilmek için toprak analizi yapılmalıdır.

Toprağın özellikleri jeolojik geçmişine bağlıdır. Kayaların, volkanik, tortul veya metamorfik olması; Toprağın karakterine, parçacıkların büyüklüğüne etki eder. Bu da toprak strüktürü ve drenaja etki etmektedir. Volkanik kayaçlardan oluşan kuvartz parçacıkları nehir kumu meydana getirirken, silikatlar daha küçük silt ve kil parçacıkları oluştururlar. Herhangi bir yerde toprak profili üst topraktan ana kayaya kadar A,D horizonları arasında birbirine benzemeyen tabakalara sahiptir. Üst tabaka A , vejetasyon ve diğer organizmalar tarafından değişikliğe uğrar. C ve D az değişmiş ana materyaldir. B horizonundaki minareller yukardan aşağıya yıkanan demir tarafından çok etkilenir. Demir sert bir tabaka oluşturarak bitki köklerinin gelişimini ve drenajını etkiler.

Toprak tekstürü tespit edilmelidir. Toprak partikülleri cinslerine göre aşağıda verilmiştir. Killi topraklar ağır, kumlu topraklar hafif olarak adlandırılır.

Humus İçeriği: Toprak parçacıkları arasındaki bitki ve hayvan atıkları humusa dönüşür. Bunlar mikroplar, böcekler, kurtlar ve mantarlar tarafından ayrıştırıldıkları halde toprak verimliliğini arttırmada çok önemli bir role sahiptirler. Nitrifikasyon bakterileri, ölü organizmaların proteinlerini suda eriyen ve bitki kökleri tarafından kolayca alınabilen amonyum nitrat iyonlarına dönüştürür.

Topraktaki mineral madde içeriği

Toprak Asidesinin Tespiti

Asit şartlar altında topraktaki potasyum, kalsiyum, magnezyum ve amonyum iyonlar toprak verimliliğini ve bitki türlerini etkileyen hidrojen iyonları ile yer değiştirir.Toprak asiditesi ya da kireç ihtiyacı ya da ph ile ölçülür

Toprağın Islah Edilmesi

Dikim yapılacak alanda toprağın kumlu (hafif) veya killi (ağır) olmaması, yeterince organik madde içermesi dikilecek bitkiye yetecek kadar besin öğesi içermesi gerekir. Çoğu zaman alandaki toprak bu özelliklere sahip olmadığı için toprağa kum, kil, organik gübre, perlit ,torf gibi materyaller eklenmelidir.

Perlit: Perlit kayaçlarının 1000°C ‘de ısıtılarak patlatılması sonucu beyaz, yumuşak küreler halinde oluşur. Su tutma kapasitesi %15-30’dur ancak havalandırma yeteneği yüksek olan bir materyaldir. Ağır topraklarda toprağı işlemeyi ve drenajı kolaylaştırır. Perlitin torf ve çiftlik gübresi ile karıştırılması tavsiye edilir.

Organik gübre:

Tüm çiftlik hayvanlarının katı sıvı dışkıları ile yataklık olarak kullanılan sap ve saman karışımından oluşur. Azot oranı yüksektir bu oran hayvan türüne göre değişim göstermektedir. Çiftlik gübreleri toprağın fiziksel yapısını düzeltir. Fosfor ve potasyum oranları da yüksektir. Çiftlik gübrelerin iyice yanmış olması gerekmektedir. Yanma sürecinde bitki tohumları canlılığını kaybedip, sap ve samanlar çürüyüp parçalanırlar gübre uygun özellik kazanır. Uygulama öncesinde mutlaka fumige edilmelidir.

Torf (Turba,Peat):

Su tutma kapasitesi yüksek olan materyaldir. Bataklıklarda bitkisel artıkların oksijensiz ortamda kısmen çürümesi sonucu oluşur torf. Ülkemizde Bolu, Kayseri, Kahramanmaraş, Karadeniz bölgesinde bulunur. Tof kuru ağırlığının 20 katı kadar su tutma kapasitesine sahiptir.

Malç: Malç, toprağın yüzeyine uygulanan bir malzeme tabakasıdır. Malç uygulama nedenleri arasında toprak neminin korunması, toprağın verimliliğinin ve sağlığının iyileştirilmesi, yabani ot büyümesinin azaltılması ve bölgenin görsel çekiciliğinin arttırılması yer alır.

Dikim harcı olarak olarak %30Çiftlik gübresi,%30 orman toprağı (kum+mil),%30 Torf,%5perlit,%5 killi toprak harcı kullanarak bitki gelişimi için yeterli besin sağlamaktadır.

Dikim yapılacak alanda iyi bir alan hazırlığı ve toprak işleme yapılmalıdır. Elektrik, sulama sistemi(toprak üstü veya toprak altı terleme sistemi), drenaj gibi alt yapı çalışmaları dikim öncesinde tamamlanmış olmalıdır.

Kaynaklar:

Proje: Bozyigit teras peyzaj uygulamaları

Çim alanlar Prof .Dr. Murat E. Yazgan- SASBÜD